بهترین تخته نرد ساخت کجاست 

قبلا راجع به این عبارت کلی توضیحات اندکی ارائه دادیم. همانطور که گفتیم بهترین تخته نرد سنندج، اصطلاحی نیست که بتوانیم برای آن دسته بندی خاصی ارائه بدهیم. اما اگر بخواهیم به طور دقیق بگوییم بهترین تخته نرد ساخت کجاست. باید گفت هر تخته نردی می‌تواند بهترین باشد، به شرطها و شروطها…

جهت دیدن محصولات می توانید روی فروشگاه کلیک کنید.  

  از نظر اساتید کهنه کار و پیشکسوت، اگر زیباترین تخته نرد را با بهترین چوب  و مصالح هم درست کنند.  در صورتی که اصول درجه یک و دو و سه رادر آن رعایت نکنند. آن کار فاقد ارزش میباشد. متاسفانه بعضی از افراد فقط به رنگ و لعاب تخته توجه می‌کنند، به وجهی که سر زبان و ته زبانشان، رنگ تیره میباشد. و به دیگر زوایای کار توجهی نمی‌کنند.

 بهترین تخته نرد ساخت کجاست

این در حالی است که، هر کدام از رنگ ها و طیف های مختلف گردو و دیگر درختان، دارای خواص مختص به خود می‌باشد، که رنگ های دیگر از آن بی بهره اند. بعنوان مثال بازی در تخته ای که چوب آن گره گردو به رنگ های نسکافه ای یا شکری باشد، بسیار شادی آفرین است. و بازی کننده بدون آنکه خود بداند، انرژی مثبتی از بازی در این نوع از تخته ها می‌گیرد.

یا رنگ های بسیار درخشان و زیبایی مثل گره سنجد یا گردوی یشمی با گل های ریز مختص به خود، علاوه بر حس شادی به بازی کننده آرامش هم می‌دهد. بازی در تخته های دو رنگ(ابلق و…) بطرز شگفت انگیزی صبر و شکیبایی عجیبی به بازی کننده می‌دهد. بطوریکه حتی ممکن است بازی چهار هیچ عقب را پنج چهار ببرد.

  قبل از پرداختن به اصول اساتید پیشکسوت به برخی از خواص طیف های رنگی مختلف می پردازیم.

انواع چوبها

 سفید خال دار:

چوبهایی با زمینه روشن با دو نوع خال، خال قرمز و خال مشکی. عمدتا گره درختانی همچون کیکم، زبان گنجشکی، بلوط، ون و… دارای چنین زمینه هایی هستند. که البته زمینه خال قرمز از لحاظ قیمت، کمی گران‌تر از خال مشکی آن است. میباشد. البته برخی از چوب ها مثل ون می‌توانند به رنگ تیره، قهوه ای و قرمز هم درآیند.

این نوع از چوبها مخصوص افرادی با روحیات باز میباشد. همچنین بعلت خاصیت ترکیبی که دارند، ورای زیبایی خاصی که دارند. تاثیر بسزایی بر روح و روان انسان دارند. نکته حائز اهمیت در مورد این طیف از رنگ ها اینست که چشم بازی کننده خیلی دیرتر خسته می‌شود.(مجموعه ای از نقش و نگار های توأم را خاصیت ترکیبی گویند).

گره خال قرمز کیکم

گره خال مشکی زبان گنجشکی 

تیره:(از تمام ناشی تا تمام حرفه ای)

حس گم و عجیبی بین دو حالت.

افرادی که از تجربه خود درباره بازی در این نوع تخته ها می گویند، بیانگر همین موضوع است. کافی است که تاس با حریف یار باشد. خود به خود احساس ناامیدی به فرد دست می‌دهد. و او را در موضع ضعف و حالات روانی بد قرار می‌دهد. تا آنجا که در باورهای خود، خیال می‌کند، خوب بازی نکرده است. و بالعکس اگر تاس با او یار باشد. به ضعم خود، تخته بازی مثل او در دنیا وجود ندارد. و حس پروفشنال بودن به او دست می‌دهد. اما در هر دو حالت چشم در این نوع تخته ها زودتر خسته می‌شود.

ریشه تیره گردو

سنجد :

انرژی مضاعف بهمراه شور و شعف

آن چه طرفداران این نوع از چوبهای غنی به ما می گویند، حاکی از آن است، بیشترین انرژی را از بازی در این نوع تخته نردها می گیرند. و الحق و الانصاف نمی‌توان چنین ادعایی را انکار کرد. چرا که یکی از چشم نوازترین چوبها همین گره های خوشرنگ سنجد میباشد.

تخته نرد سنجد ریشه نفیس درجه یک

گره های ترکیبی گردو :

گره شکری:

همانطور که توضیح دادیم، زیبایی و آرامش عجیبی در خیره شدن به این نوع از گره ها وجود دارد. و بطور کلی چشم انسان در بازی در این نوع از تخته ها خسته نمی‌شود. حتی بعضا می‌توان تاپنج دست متوالی بازی کرد و خسته نشد.

گره تک بازی شکری گردو 

رنگهای نسکافه ای و یشمی و… :

امید به نباختن و جنگ تا لحظه آخر

کلا خاصیت عجیب چوبهای این رنگی در تاثیر بسزای آن بر مغز انسان است، تحقیقات علمی ثابت کرده اگر فردی بتواند از بازی تخته لذت ببرد، حتی اگر علمی بازی نکند، خود به خود این فرد در برابر آلزایمر ایمن می‌شود.

گره یشمی فوق‌العاده زیبا و پر گل گردو

گره تک بازی استخوانی پر تراکم گردو

از آنجا که طیف های رنگی در چوب های مختلف می‌تواند تا بیشمار حالت هم پیش برود به همین اندازه اکتفا میکنیم.

قابل توجه است که تمامی این توضیحات نه صرفا برای فهمیدن این سوال می باشد، که بهترین تخته نرد ساخت کجاست؟ بلکه در اصل به دلیل آگاهی رسانی به علاقه مندان هنر است.

    اصول اساتید کهنه کار

اما دویدیم و دویدیم و دویدیم بالاخره به اصل قضیه رسیدیم. ابتدا به صورت تیتر وار به برخی از مهمترین اصول اشاره کرده و سپس به شرح آنها می‌پردازیم.

1.شناخت اولیه چوب و برش صحیح آن

2.طریقه صحيح انبارداری

3.روش اصولی چهارچوب بندی

4.استفاده از چوبهای مناسب در کار

5.رعایت اصل صبر

6.پرداخت اصولی قبل از رنگ کردن

در واقع دانستن این نکات باعث می شود که بدانیم بهترین تخته نرد ساخت کجاست؟

شناخت اولیه چوب و برش صحیح

  قبل از هر چیزی نباید از چوب درختان جوان استفاده شود. درخت جوان بعلت شیره زیادی که دارد، از پتانسیل درونی بالایی برخوردار است. و به اصطلاح زوردار میباشد. اما چوب درختان پیر بعلت خشک شدن شیره جوانی، مغز آن از این انرژی درونی تقریبا تخلیه می‌شود. جهت تشخیص چوب پیر از جوان به تجربه های خاصی نیازمند است. اما مهمترین نکته، توجه به آبخوری چوب میباشد. اگر قطر آبخوری درخت کم باشد، آن درخت جوان است و بالعکس..

جهت الوار کردن هم به برشهای ماهرانه‌ای نیاز است. که شرح مختصر آن چنین است.

ابتدا دورتادور کنده قطع شده را از پوست آن جدا میکنیم. سپس از طرفی که قسمت تیره آن بیشتر است، شروع به برش میکنیم. قطعاتی به ضخامت 10cm و به هر تعدادی که دربیاید. که البته به قطر کنده اصلی بستگی دارد. این قطعات، جهت خشک شدن به انبار منتقل می‌شود.

 طريقه صحيح انبارداری

اولین قطعه الوار را به صورت سرپا و عمودی به دیوار تکیه می دهیم. قطعه دوم را به صورت مقداری اریب و به همان شکل سرپا درکنار قطعه اول قرار می دهیم. و برای قطعات بعدی نیز به همین منوال…

اما فلسفه این روش در چیست؟

وقتی چوب الوار شده در حالت ایستاده باشد، آبی که در مغز چوب جمع شده، به مرور زمان و ذره ذره به سمت پایین می‌آید و در قسمت پایینی چوب جمع می‌شود. اینطوری قسمت های بالایی هم زودتر خشک می‌شوند و هم اینکه سالم و بدون ترک باقی می‌ماند. اما قسمت پایینی که آب در آن جمع می‌شود، فرسوده می‌شود و دیگر قابل استفاده نیست. هنگام سرپا گذاشتن چوبها بايد دقت شود، آن قسمتی از چوب روی زمین گذاشته شود که بعدها به آن نیاز نداریم و جزو آشغال چوب محسوب می‌شود.

اما زمان مناسب جهت انبارداری چوبهای الوار شده چقدر است؟ هر چوبی برای خشک شدن، بسته به مقدار آب ذخیره شده در آن(که به نوع درخت آن برمی‌گردد) به زمان مشخصی نیاز دارد. اما حداقل زمان لازم بصورت تقریبی نزدیک به دو سال میباشد. بعضی از چوب ها دیرتر و بعضی هم شاید زودتر خشک شوند.

روش اصول چهارچوب بندی

 در این اصل دو نکته بسیار ضروری است. اول اینکه چهارچوب اصلی نباید بد گونیا باشد. این بدان معنی است که یکی از کله ها طاق یس و دیگری ناودیس نباشد. که البته این به مهارت استاد کار در امر رنده کردن و اندازه گیری برمی‌گردد. روش اصولی، تخت بودن هر دو کله میباشد. دومین نکته تاب نداشتن چهارچوب میباشد. جهت راستی آزمایی این اصل، مشتری می‌تواند تخته را بصورت باز روی فرش بگذارد. اگر تخته، بازی کرد، این یعنی اینکه چهار چوب اصلی تاب دارد.

نکته: گاهی بازی کردن تخته بعلت تکنیکی به نام «چتر» می‌باشد. به حالت هشتی شکلی که به پشت تخته داده می‌شود، چتر می‌گویند. که البته حالت حرفه ای آن اینست که مقدار چتر زیاد نباشد. اما خود چتر برای اطمینان از باز نشدن تخته از قسمت پشت میباشد. همچنین بعنوان تعمیر خور قسمت پشت در نظر گرفته می شود.

 استفاده از چوب های مناسب در کار

 همانطور که در مباحث گذشته اشاره شد. این بحث فنی بوده و مخاطب نمی‌تواند با اندک توضیحاتی به چنان شناختی برسد که چوب خوب را از چوب بد تشخیص دهد. اما بصورت کلی می توان گفت؛ چوب مناسب چوبی است که حداقل از چند ویژگی، که اکنون به آن می‌پردازیم، برخوردار باشد.

  یکی از آنها سالم بودن است. یعنی بدون ترک باشد. تیکه خور نداشته باشد. یا تیکه خور آن قابل اغماض باشد. موضوع بعدی پتانسیل درونی چوب میباشد. همه اساتید می‌دانند که چوب دارای انرژی ذخیره شده پنهانی است که از بدو کاشتن تا لحظه بریده شدن در آن جمع می‌شود. اگر چوبهای قدرتمندی جهت ساخت صنایع چوبی استفاده شود. محصول مورد نظر، به احتمال قوی در آینده کج خواهد شد. جهت تشخیص این مورد، اطلاعات کلی و دقیقی وجود ندارد. چرا که تنها در صورتی می‌توان به این شناخت مهم رسید که مدت مدیدی را با چوب سر و کله زد.

اما نکته بسیار مهم، عدم استفاده از چوب های جوش دار میباشد. (جوش، اینجا بمعنی گره نمی‌باشد) همچنین زیرکار اصلی که عمدتا از چوب چنار میباشد (یک اصل مهم) نباید از چنار های خالدار باشد. همچنین اگر از چوب های بد تراش استفاده شود،هم سازنده و هم کسی که بعد ها تخته را تعمیر می‌کند، اذیت خواهد شد. زیرا پرداخت زیاد و طاقت فرسایی را می‌طلبد.

اصل صبر در ساخت

این اصل هم آموزشی کلی، جهت آشنایی دوستداران هنر می‌طلبد. که در حوصله این مقال نمیگنجد. اما به صورت کلی می‌توان گفت در نظر گرفتن فاصله زمانی(به اندازه کافی)بین بسیاری از مراحل ساخت لازم و ضروری است. بعنوان مثال، بعد از چسب و پرس قسمت های مختلف، حتما باید اصل صبر را رعایت نمود. در غیر این صورت ممکن است که زیر بعضی از قسمت ها در آینده خالی از آب دربیاید. برای فهمیدن این موضوع، می توانیم با ناخن به آن ضربه بزنیم . یا مثلا بعد از روسازی(مرحله قبل از جفت کردن و لولا) حداقل زمان خلأ نزدیک به یک ماه است. البته در فصل سرما این زمان بیشتر نیز خواهد شد.

این زمان برای اینست که تخته زور خود را بزند و خود را از انرژی های اضافی تخليه بکند. تا مبادا بعد از بعد از رنگ شدن دوباره کج شود.

 پرداخت اصولی

پیشتر نیز بطور کلی به این موضوع پرداخته ایم. همانطور که گفته شد، به مرحله آماده سازی و برطرف کردن عیب های تخته، قبل از رنگ، پرداخت گفته می‌شود. (این واژه در کردی معنای دیگری داشته و به معنی پرداخت چیزی به کسی نمی‌باشد. و در اصل بمعنی ور رفتن و برطرف نمودن کاستی ها میباشد) لذا از این اصطلاح بصورت اصل، استفاده کرده و سعی در معادل سازی آن در فارسی ننموده ایم. جهت توضیحات بیشتر در مورد اصل پرداخت، رجوع شود به قسمت رنگ و پرداخت نهایی، عنوان مجله: «تولید تخته نرد ارزان»

جمع بندی :

تا بدینجا دانسته شد، عنوان بهترين تخته نرد سنندج  مفهمومی فنی و تخصصی بوده نه اصطلاحی عام و همگانی. هر تخته ای می‌تواند در ردیف بهترین تخته نرد سنندج، قرار گیرد. به شرطی که همه اصول در آن رعایت شده باشد. البته علاوه بر اصول مذکور، هر چقدر سلیقه و مهارت استاد کار بیشتر باشد، می‌توان امتیاز بیشتری به کار داد. گاه ممکن است تخته ای با رعایت اصول ساخته شده باشد، ولی باز نتوان آن را در ردیف بهترین تخته نرد قرار داد. که آن هم به ضعف در ریزه کاری‌ها و دقت استاد، مربوط می‌شود.

به جرأت می‌توان گفت بهترین تخته نرد سنندج، خود می‌تواند بهترین تخته نرد کردستان که هیچ، بهترین تخته نرد دنیا هم باشد. دلیل آن نیز واضح است. اساتید کهنه کاری که از قدیم الایام تا به امروز مشغول فعالیت بوده‌اند. مثل استاد سید خالد حسینی، که هم اکنون در قید حیات میباشد. از ریزترین مسائل گرفته تا درشت ترین را از برند. و به شدت روی اصول صحيح کار، تعصب داشته و بدان پایبندند. همین سخت گیری موجب شده است که تخته نرد سنندج در زمره بهترین ها قرار بگیرد.

آدرس اینستاگرام ما:

takhtenardehoseine@

جهت دیدن همه محصولات ما به قسمت  «فروشگاه» مراجعه فرمایید.